Aspecten van de Belgische kunst na '45 - WILLEM ELIAS

  • Willem Elias
    • CV Willem Elias
    • Publicaties Willem Elias
    • 2017 – BAD – Where arts meets design
    • 2016 – DE-GENERATIES
      • De 80 kunstenaars – Willem Elias
    • HISK
    • VKE
    • VUB
    • Voordrachten
    • Contact
  • Schilderkunst
    • Abstract expressionisme of de lyrische abstractie
      • Pierre Vlerick
    • Cobra
    • Existentiële schilderkunst
      • Jan Burssens
    • Expressionisme
    • Fantastisch of magisch realisme
      • Octave Landuyt
      • Jef Van Tuerenhout
    • Fundamentele schilderkunst
      • Raoul De Keyser
      • Luc Tuymans
      • Hugo Duchateau
    • Geometrisch abstracte of conrete kunst
    • Hyperrealisme
      • Roger Wittevrongel
    • Informele kunst
    • Jonge Belgische schilderkunst
    • Narratieve schilderkunst
      • Frank Maieu
      • Fred Bervoets
    • Neo-expressionisme
    • Neo-realisme en “Ecole de Paris”
      • Jos Verdegem
    • Neoconstructivisme
    • Neosymbolisme
    • Nieuwe figuratie
      • Roger Raveel
    • Post-expressionisme en animisme
      • Armand Vanderlick
      • Henri-Victor Wolvens
    • Surrealisme
    • Transavant-garde
      • Jean Bilquin
  • Beeldhouwkunst
    • Arte Povera
    • Assemblage
    • Existentiële beeldhouwkunst
    • Kinetische kunst en op-art
    • Minimalisme
    • Neokubisme
  • Andere aspecten
    • Conceptuele kunst
      • Body Art
      • Installatiekunst
      • Kunst als maatschappijkritiek
      • Kunst en taal
      • Neodadaïsme
      • Videokunst
    • Postmodernisme
      • Kunst en massacultuur
      • Ugly Realism
    • Kunst vanuit het medium
      • Brons
      • Grafiek
      • Keramiek
      • Multimedia als nieuwe media
    • Reflecties
      • Kijken is de kunst
      • Kunst en feminisme
      • Kunst en wetenschap
  • Kunstfilosofie
  • Kunsteducatie
  • Snoecks
You are here: Home / Reflecties / Kunst en feminisme / Chantal Grard (1970- )

Chantal Grard (1970- )

12 December 2008 By Willem Elias

Chantal Grard, de dochter van twee beeldhouwers, Francine Van Mieghem (1930) en George Grard (1901-1984) had twee mogelijkheden in haar leven: beeldhouwer worden of de kunst haten. Ze heeft voor de eerste optie gekozen. Enerzijds is het evident. Het beeldhouwen en alles wat er komt bij kijken is als het ware de biotoop van Chantal. Ongetwijfeld mocht ze als kind met gips en klei spelen. Het metier is haar met de paplepel ingegeven. Anderzijds is het ontzettend moeilijk om zich in de schaduw van succesrijke ouders-kunstenaars te ontwikkelen met een eigen vormgeving. De voorbeelden van dat soort mislukkingen zijn genoeg gekend en hebben soms tot familiedrama’s geleid. Chantal blijkt zich echter goed uit de slag te slaan. Vrij en vrolijk zoekt en vindt ze haar eigen weg zonder complexen. Misschien heeft haar opleiding in Ter Kameren hier positief aan bijgedragen. Deze Brusselse kunstacademie schenkt veel aandacht aan het experiment. Zij heeft deze opleiding door en door beleefd als een zoektocht naar zichzelf. De atelierverantwoordelijke, Felix Roulin (1931) behoort tot de bekendste beeldhouwers van Franstalig België. Hij combineert in zijn werk de klassieke beeldhouwkunst met een experimentele context. Hoewel Chantal scholingsmogelijkheden genoeg in huis had, heeft deze opleiding haar artistieke horizon verruimd. Hierdoor werd het mogelijk in de sporen van haar vader te lopen zonder op zijn hielen te trappen.

Een werk dat mij bekend is uit die tijd (1994) is een installatie met zandzakken, twee à drie op elkaar gestapeld, een linie vormend door de duinen. Het werk roept onmiddellijk de gedachte op van het nutteloze van sommige menselijke handelingen. Zandzakken in de duinen zou een variant kunnen zijn van de zegswijze: ‘water brengen naar de zee’. De zandzak verwijst anderzijds naar ramptoestanden, zoals watersnood of militaire opstellingen. In de periode van Ter Kameren ontwikkelde Chantal Grard een maatschappijkritische sensibiliteit. De zandzak is ook een boeiende plastische vorm. In haar later werk vindt men nog vormen die doen denken aan de voluminositeit van de zandzak.

In 1995 verrichtte ze een ander experiment: Verpakking en transport. Stukken van mensen, de mallen van het werk van haar vader werden op karretjes gelegd en ingepakt met krimpfolie. Een psychoanalyst zou een hele kluif hebben aan dit symbolische afscheid nemen (binnen haar creatievermogen, niet in haar waardering) van het oeuvre van de vader mocht hij dit beeld bij een droomanalyse te horen krijgen. Maar wat zijn kunstwerken anders dan materieel zichtbaar gemaakte droombeelden?

De ribbels, ontstaan door het krimpen van het plastiek, zijn ook een boeiend plastisch gegeven. In dezelfde inpakwoede ontdekt ze ook het vermogen van serialiteit, een aspect dat zich zal blijven verder zetten in de daaropvolgende werken. Kleine Venus van Milo-beeldjes worden op een mobiel draagvlak geplaatst, elk van hen eveneens ingepakt in krimpfolie. Hierdoor deconstrueert ze de platonische idee van het schone, zoals deze in de Griekse beeldhouwkunst tot uiting kwam, en zo als kitsch-postuurtjes op de schouwen belandt. Voor haar vader was schoonheid geen platonische idee, maar de weergave van de aardse vrouwelijkheid van zijn modellen. Chantal neemt dit in het aardse geworteld-zijn over, maar verkiest de aandacht voor het fragment boven de volledigheid die kenmerkend is voor het werk van George. Zoals gezegd biedt het seriële ook mogelijkheden voor een interessant plastisch spel.

Ook het jaar daarop (1996) speelt ze verder in op het vervreemdend effect van het afzonderen door in te pakken. Sporen toont fragmenten van haar eigen lichaam die ze zelf gegoten heeft. Stukje bij beetje heeft ze zichzelf afgetast in een geparcelleerde zoektocht naar haar lichamelijkheid. Het resultaat van de anatomische dissectie koestert ze omzichtig in bakjes stro die doen denken aan nestjes. Het spel tussen de korreligheid van het gips en de gladheid van de paraffine geven aan de plastische uitdrukking een tactiele dimensie. In haar artistieke ontwikkeling is ondertussen de basis gelegd. Chantal Grard heeft haar weg gevonden en kan verder experimenteren op basis van een aantal oervormen.

Misschien geeft de titel van een werk uit 1997, Metamorfosen, een sleutel die ons toegang verschaft. Het zijn inderdaad gedaanteverwisselingen. Het zijn vormen in beweging. De stam van het woord ‘meta-morf-ose’ bestaat uit een Grieks woord dat ‘vorm’ betekent. Dit is ook het geval voor de woorden ‘amorf’ en ‘polymorf’. Men zou haar werk tussen beide termen in kunnen laten zweven. De metamorfosen die ze maakt zijn enerzijds amorf, ‘vormloos’, in de betekenis die de informele schilderkunst daaraan verleend heeft. Anderzijds zijn ze polymorf, ‘veelvormigheid van hetzelfde’, d.w.z. dat haar vormen zo gemaakt worden dat ze noodzakelijkerwijze reeds in de kiem polyinterpretabel zijn. De werken suggereren wat ik een kantelbaarheid van de betekenis zou willen noemen. Is het een fallus? Is het een foetus? Heeft het te maken met de materniteit? Of is het zomaar een organisch gewas? Het doet er niet toe. Belangrijk in dit alles is dat haar abstracties niet abstract zijn maar abstraheringen die steeds van een reëel gegeven vertrekken. Schrik dan ook niet wanneer je plots een realistisch weergegeven geitje ziet, of een hond of een menselijke figuur. Ze heeft die terugkeer nodig als voedingsbodem voor haar abstraheringswerk. Ze heeft veel belangstelling voor de binnen-buitenrelatie van de sculpturen, waarin ze de nodige spanning weet te bekrachtigen.

© 2008 – 2012, Willem Elias. All rights reserved. On republishing this article you must provide a link to the original article on www.belgischekunst.be.

Print Friendly, PDF & Email

Filed Under: Kunst en feminisme, Portfolio Tagged With: Chantal Grard

Kunstenaars

Albert Saverys Anne Bonnet Anto Carte Antoine Mortier Antoon De Clerck Armand Vanderlick Auguste Mambour Bart Decq Bram Bogart Camiel Van Breedam Camille D'Havé Carmen Dionyse Chantal Grard Christian Dotremont Colin Waeghe Constant Permeke E.L.T. Mesens Edgart Tytgat Emile Desmedt Englebert Van Anderlecht Enk De Kramer Erna Verlinden Etienne Desmet Fik Van Gestel Florence Fréson Frank Maieu Frank Steyaert Fred Bervoets Fred Eerdekens Gaston Bertrand Gauthier Hubert George Grard Gilbert Swimberghe Gudny Rosa Ingimarsdottir Guillaume Bijl Guy Degobert Guy Leclercq Guy Rombouts Guy Vandenbranden Hans Vandekerckhove Henri-Victor Wolvens Hilde Van Sumere Hubert Malfait Hugo Duchateau Ingrid Ledent Jacques Moeschal Jan Burssens Jan Cox Jane Graverol Jan Van Den Abbeel Jan Vercruysse Jean-Georges Massart Jean-Paul Laenen Jean Bilquin Jean Brusselmans Jef Van Tuerenhout Jo Delahaut Joseph Lacosse Jos Verdegem José Vermeersch Jozef Peeters Karel Dierickx Karin Hanssen Koen van den Broek Koen Vanmechelen Lieve De Pelsmaeker Liliane Vertessen Luc De Blok Luc Hoenraet Luc Peire Luc Tuymans Marcel Broodthaers Marcel Mariën Marc Lambrechts Marc Mendelson Marianne Berenhaut Marie-Jo Lafontaine Mark Cloet Maurice Wyckaert Maxime Van De Woestyne Merlin Spie Michel Buylen Michel Seuphor Mig Quintet Octave Landuyt Panamarenko Paul Delvaux Paul Gees Paul Van Gysegem Peter Beyls Peter De Cupere Peter Weidenbaum Philippe Vandenberg Pierre Alechinsky Pierre Caille Pierre Vlerick Piet Stockmans Pol Bury Raoul De Keyser René Barbaix René Magritte Roel D'Haese Roger Raveel Roger Somville Roger Wittevrongel Roland Van den Berghe Ronny Delrue Serge Vandercam Tinka Pittoors Tjok Dessauvage Ulrike Bolenz vandekerckhove vandenberg Victor Leclercq Victor Servranckx Walter De Rycke Walter Leblanc Werner Mannaers Wim Delvoye Yves Zurstrassen

Geen kunst of filosofie zonder een goed glas wijn

Zoeken op Belgischekunst.be

Recente berichten

  • Peter Beyls, co-creatie tussen mens en machine
  • Magritte en de vrije gedachte
  • Uit de schaduw: de ontwikkeling van kunsten en cultuureducatie in de vrije tijd in Vlaanderen
  • Kunsteducatie duurt het langst
  • Over kunst- en cultuureducatie in musea en erfgoedorganisaties in Vlaanderen
  • De kunstenaar als kunsteducator, Mark Cloet als artistiek spelontwikkelaar en spelleider.
  • Mark Cloet speelt met bakens in de ruimte.
  • Willem Elias kijkt naar Colin Waeghe – juni 2020

Hier kan je zoeken naar de naam van de kunstenaar waar je informatie over wil:

Kunstenaars

Mobile responsive

Belgischekunst.be is een project van Willem Elias en Rudi D’Hauwers en is ontwikkeld volgens het principe van ‘mobile responsive design’. Je leest waar en wanneer je wil op elk toestel van laptop tot ipad en smartphone.

 

  • Willem Elias
  • Inleiding
  • Portfolio
  • Galerij
  • Reflecties
  • Boeken
  • Contact

Return to top of page

Copyright Willem Elias © 2022 · Concept: Rudi DHauwers · Built on the Genesis Framework by StudioPress · WordPress · Log in

nl Dutch
nl Dutchen Englishfr Frenchde Germanit Italianes Spanish